به گزارش خبرنگار وسائل، اسلام حجاب را از مصادیق مهمّ تحقق امنیّت اجتماعی در جامعه معرّفی کرده است و چالش ها، زمینه ها و راهبرد های بسیار مهمّی را برای شکوفایی ذهـن نو اندیش افراد جامعه در این مورد تبیین نموده است؛ بر این اساس و به منظور آگاهی بیشتر از رابطه حجاب و امنیّت اجتماعی، مهدی سلطانی رنانی در مقاله ای تحت عنوان «حجاب و امنیت اجتماعی»، جنبه های مختلف این موضوع و اهمّیّت آن راتوضیح داده و تـأثیر آن را در حـفظ ارزش‌های دینی بیان کرده است. در ادامه، گزارشی از این مقاله تقدیم حضور خوانندگان گرامی می گردد.
مقدمه
زن با عنصر حجاب اسلامی، نه تنها به تـهذیب، تـزکیه نفس و ملکات نفسانی پرداخته و قرب الهی را فراهم می سازد، بلکه باعث گسترش روز افزون امنیّت اجتماعی و ایجاد زمینه‌ای جهت رشد مـعنوی مـردان مـی گردد. حجاب و پوشش اسلامی برای مردان و زنان، تنها از کارکرد فردی بـرخوردار نـیست و فـقط برای سامان دهی خلقیّات و ملکات نفسانی آدمیان، مؤثر نیست، بلکه از کارکرد اجتماعی نیز برخوردار اسـت؛ غـرایز، التهاب های جسمی و معاشرت های بی بند و بار را کنترل نموده، بر تحکیم نظام خانواده می‌افزاید. هـمچنین از انـحلال کـانون مستحکم و پایدار زناشویی جلوگیری نموده و امنیّت اجتماعی را فراهم می‌سازد.
اگر کسانی با نـگرش دیـنی، اسلامی یا با رویکرد جامعه شناختی و روان شناسی به چنین کارکرد ها و تأثیرات مطلوب، به ویـژه تـأمین امـنیّت اجتماعی پی ببرند، نه تنها هدفمندانه، زندگی می کنند، بلکه برای رفتار ها و اندیشه هایشان دست به گزینش مـی زنند تـا به اهداف متعالی الهی و انسانی دست یازند؛ از این رو به مسأله حجاب نـیز بـه عـنوان راهبردی کار ساز جهت تأیید و ترویج ارزش های اجتماعی، تأمین کننده سعادت آدمی و منشأ قرب الهی می نگرند.
در سال های اخیر، روند شبهات درباره حجاب و پوشش اسلامی، شدت یافته است و مطرح شـدن شـبهات فراوان در زمینه حجاب برتر بـه هـمراه عوامل دیـگری مـانند ضـعف اعتقاد و عدم شناخت کافی از این مسأله و ضرورت آن موجب تهدید امنیّت اجـتماعی و اُفـت روند استفاده از مصادیق چنین حجابی در جـامعه شده است، که نـتیجه اتـّخاذ روش تخریبی بعضی مطبوعات و رواج پوشش‌های نـامناسب در مـقابل نامحرمان است. نگارنده در ادامه نوشتار خویش در راستای مقابله با شبهات مربوطه به بیان هدف و فلسفه «حجاب» به عنوان یکی از مهم ترین احکام اسلامی و همچنین تبیین رابطه تنگاتنگ آن با امنیت اجتماعی پرداخته است.
1. امنیّت اجـتماعی، هـدف اسـاسی وجـوب حـجاب
نگارنده معتقد است با توجه بـه آیـات قرآن مجید، به خوبی مشخص و معیّن می گردد که هدف از تشریع وجوب حکم حجاب اسلامی دست یابی بـه تـزکیه نـفس، طهارت، عفّت و پاکدامنی جهت استحکام و گسترش امـنیّت اجـتماعی اسـت. چون نگاه نامحرم توسط مردان، باعث تحریک و تهییج جنسی آنان و در نتیجه منجر به فساد و ریشه‌کن نمودن امنیّت اجتماعی می شود، خداوند در کـنار دستور حجاب و پوشش بدن به بانوان، مردان را نیز امر به حجاب و پوشش چشم داده و نگاه به نامحرم را بر ایشان، حرام کرده است.
همچنین نگارنده به یکی از روایات منقول از امام رضا (ع) در این باره اشاره می کند و سپس در ادامه چنین نتیجه گیری می کند که هدف از وجوب حجاب اسلامی عـلاوه بـر موارد مذکور، ایجاد صلاح و پیشگیری از فساد، جهت تأمین و گسترش امنیّت اجتماعی است.
2. امنیّت اجتماعی، فلسفه حقیقی وجوب حجاب
یکی از فلسفه‌های حقیقی وجوب حجاب، حـفظ آرامـش زن، مصونیّت جامعه از فـساد و عـمق و معنا بخشیدن به امنیّت اجتماعی با توسعه آن است؛ زیرا نفس آدمی، دریایی موّاج از تمایلات و خواسته های اوست که مهم ترین آن ها به خوراکی ها، امور جنسی و مال و جاه و مقام، مربوط می شود و بدون شـک بـالاترین خواسته های مردان، تمایل به جنس زن است.
ارائه زیبایی ها و مواضع بدن زن، به شهوت و طمع مردان، دامن مـی زند و آن ـها را به یـک کانون جدّی خطر، مبدّل می سازد که به سلب آرامش زن و امنیّت اجتماعی منتهی می گردد. آن چه می تواند از این نـاامنی پیشگیری کند، پوشش زن از چشمان گرسنه نامحرمان است که با حـجاب کـامل اسـلامی، عملی خواهد شد.
3. پایـه های تحقق امنیّت اجتماعی در سایه حجاب بانوان
پوششی که اسلام آن را به عنوان یک حکم شرعی اعلام کرده است، یک عمل ظاهری و گسسته از عوامل و پایه‌ها نیست. این پایه های اساسی عبارتند از:
1. ایمان بـه خـدا و جهان آخرت: وقتی زن به خدای تعالی و علم و حکمت او ایـمان آورد و مـعتقد گـردد احکامی که برای بشریّت تـشریع کـرده، بدون نقص و دارای آثار مطلوبی است، از حکم الهی حجاب استقبال نموده، امنیّت اجتماعی جامعه را تـضمین مـی کند.
2. تقوا: خـانمی کـه بداند تقوای الهی پادزهر بیماری دل هاست که حجاب های تاریک جـان را غرق می کند و لانه های هوس را بر می اندازد، آن را به کام جان خود می ریزد تا عالم جانش، گلستان گل های سلم، طاعت و تـسلیم گـردد و خـیمه حجابش را بر می افروزد تا حافظ بوستان ارزش های خویشتن و آرامش درونی اجتماع خـود شـود.
3. آگاهی: آگاهی زن نسبت به آثار مطلوب حجاب و مهم تر از آن ها مسأله امنیّت اجتماعی بـاعث مـی شود که نه تنها احساس سنگینی از پدیده حجاب ننماید، بلکه از آن به خوبی استقبال نـموده، وسـوسه های شـیطانی را هیچ انگاشته و آرامش برونی و درونی اجتماع را وسعت می بخشد.
مقاله «حجاب و امنیت اجتماعی» نوشته مهدی سلطانی رنانی است که در مجله «درس هایی از مکتب اسلام»، سال 44، شماره 7 انتشار یافته است.
120/306/د